Co warto zobaczyć w Katowicach?

W połowie XIX wieku wraz z rozwojem przemysłu nastąpił rozkwit miasta. Wówczas w Katowicach działało ponad 50 kopalni węgla kamiennego! Obecnie po restrukturyzacji, która zaczęła się w latach 80. ubiegłego stulecia, fedrują zaledwie trzy zakłady. 

Katowice są drugim najbardziej zielonym miastem w Polsce, zaraz po Lublinie, według rankingu Europolis. Pomimo łatki ośrodka przemysłowego, prawie 50% powierzchni Katowic to tereny zielone, z czego aż 42% zajmują lasy! W tym 2 rezerwaty przyrody: Las Murckowski i Ochojec. 

W 2015 roku Katowice zostały Miastem Kreatywnym UNESCO jako Miasto Muzyki. Sukces ten jest zwieńczeniem konsekwentnej polityki wspierania branży muzycznej w Katowicach. A jego namacalnym efektem są rozpoznawalne nie tylko w Polce takie projekty, jak Off Festival, Tauron Nowa Muzyka i Rawa Blues Festival, czy prężna działalność Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia.

Ps. NOSPR, czyli Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia to największa sala koncertowa w Polsce. Główna sala pomieści 1800 widzów. Budynek NOSPR jest wyjątkowy przede wszystkim ze względu na jakość. Nad akustyką, którą uważa się za jedną z najlepszych na świecie, czuwał japoński mistrz Yasuhisa Toyota z Nagata Acoustics.

Symbolem miasta jest Spodek, czyli hala widowiskowo-sportowa, która została skończona w 1971 roku. Czy wiesz, że pierwotny projekt zakładał, że obiekt zlokalizowany zostanie w parku Śląskim, obok Planetarium, a nie w centrum! 

W telegraficznym skrócie, zaprezentowaliśmy całkiem inne, dużo ciekawsze oblicze Katowic. Atrakcji jednak miasto kryje w sobie znacznie więcej. Jedną z nich, dzięki której miasto, a nawet region, jest bardziej intrygujące i pociągające jest kuchnia regionalna. Żur, krupniok, czyli popularna kaszanka, żur, rolady i kluski śląskie to lokalne dania, których fama rozeszła się już po Polsce. Są jednak jeszcze na śląsku takie potrawy, o których z pewnością świat  nie słyszał… lub nie wie z czym to się je 😉. 

Zwykło się mawiać, że kuchnia śląska jest mięsna, treściwa i syta. Wszystko to prawda i w dodatku ma swoje uwarunkowania historyczne. Kuchnia śląska, tak jak sam region, jest mieszaniną wpływów różnych kultur. Możemy znaleźć w niej elementy kuchni niemieckiej, czeskiej i austriackiej. Miesza się tu prosta kuchnia chłopska z tłustymi daniami rodem spod samiutkich gór. Dawniej górnicy z tych terenów potrzebowali wysokokalorycznych potraw, które dadzą im siłę do ciężkiej pracy przy wydobyciu węgla. Stąd też w kuchni śląskiej przewaga mięsiwa, ziemniaków i kasz.

Jakie potrawy, bądź ich nazwy mogą zaskoczyć turystów, gdy w śląskiej restauracji sięgną po kartę? 

• ciapkapusta (ziemniaki z kapustą kiszoną),
• wodzionka (tradycyjna zupa),
• karminadle (kotlety mielone),
• hekele (pasta ze śledzi),
• szałot (sałatka warzywna),
• galert śląski (galareta),
• panczkrałt (potrawa z kapusty kiszonej)
• kreple (pączki).

Gdzie najlepiej zjeść w Katowicach? Każdy Ślązak odpowie krótko: w domu. Jednak na szczęście dla przyjezdnych Katowice to także kopalnia dobrych smaków. Znajdziemy tu wiele polecanych restauracji, gdzie zjemy prawdziwy śląski obiad, albo raczej łobiad 😉. Jak jednak rozeznać się morzu licznych knajp i zajazdów, by nie zrazić się do lokalnych dań. Kieruj się zmysłami: idź tam, gdzie ładnie pachnie, gdzie jest dużo ludzi, a przede wszystkim wybieraj te miejsca, w których stołują się lokalsi.

Ciekawych miejsc w Katowicach nie musisz specjalnie szukać. Znajdziesz je na każdym kroku, spacerując po mieście. Zwiedzanie zawsze możesz zacząć tradycyjnie od rynku, bądź od Spodka – symbolu Katowic. Atrakcją turystyczną miasta jest słynny, kultowy wręcz Nikiszowiec. To punkt obowiązkowy, nawet podczas jednodniowej wizyty. Podczas każdej turystycznej wystawy warto zajrzeć w mury muzeum – tu dowiesz się najwięcej o historii, kulturze i obyczajach danego miejsca. Dzięki czemu, łatwiej zrozumieć mentalność mieszkańców. 

Katowice. Atrakcje turystyczne dla każdego!

• Muzeum Historii Gitary. Muzeum jest prywatne. Na zwiedzanie trzeba się umówić. To fakt. Ale warto zarezerwować czas, gdy w duszy gra nam muzyka. Bo w jakim muzeum znajdziemy pasjonatów podobnych sobie, którzy pozwolą pograć na swoich cennych instrumentach-eksponatach.   
• Park Śląski. Chciałoby się powiedzieć, że park jak park. Ale ten  śląski jest jak Central Park. Zajmuje powierzchnię prawie dwa razy większą od nowojorskiego. Znajdziemy tam m.in. zoo, wesołe miasteczko, kolejkę linową „Elka”, Planetarium, Muzeum Rzeźby Śląskiej, Hala Wystaw Kapelusz, Duży Staw, a nawet Stadion Śląski.
• Szlak katowickich murali. Trasa prowadzi przez kilkadziesiąt już ulicznych malowideł, które na przestrzeni lat zmalowali najsłynniejsi uliczni artyści. W tym celu uruchomiono stronę internetową. Znajdują się tam zdjęcia, lokalizacje, mapa. Istnieje też możliwość zgłoszenia tych murali, których w zbiorze jeszcze nie ma. Najsłynniejsze z nich to „Tańcząca z atomami”, czyli katowicka noblistka Maria Goeppert-Meyer na ścianie rektoratu Uniwersytetu Śląskiego, są górnicy z Wujka w Brynowie. Niektóre z nich znikają z przestrzeni miejskiej jak słynna  rozczłonkowana kura przy Tylnej Mariackiej.
• Międzynarodowe Centrum Kongresowe. To wyjątkowy obiekt na mapie miejsc dedykowanych biznesowym wydarzeniom w Polsce. Oddany do użytku w 2015 roku wyróżnia się industrialną estetyką oraz designem. Miejsce to łączy funkcje konferencyjne, wystawiennicze, targowe i widowiskowe. Odbywają się tu m.in. Śląski Festiwal Nauki, Targi rzeczy Ładnych czy Wigilia dla Samotnych. 
• Dolina Trzech Stawów. Miejska plaża, bary i knajpy, liczne ścieżki rowerowe oraz boiska do siatkówki plażowej – nic dziwnego, że Katowiczanie odpoczywają tu chętnie o każdej porze dnia i roku. Dolina Trzech Stawów to zielony kompleks parkowy zajmujący łączną powierzchnie 86 ha. Tereny w pobliżu stawów Łąka, Kajakowy i Szlomiok latem często są wykorzystywane na miejskie imprezy i koncerty. 
• JUMPCITY Katowice. Jumpcity to nic innego jak park trampolin, w którym można spełnić marzenia o lataniu. Jeśli cierpisz na brak energii, doskwiera ci melancholia lub po prostu potrzebujesz zastrzyku endorfin – to jest odpowiednie miejsce.  Są tu olbrzymie baseny z gąbkami, arena z koszami do ćwiczenia wsadów, ścieżki akrobatyczne, trampoliny sportowe czy arena dodgeball przeznaczona do gry w zbijaka. 
• Wieża spadochronowa. Obecnie 35 metrowa wieża jest nieczynna, jednak z nietypową konstrukcją związana jest ciekawa miejska historia. Przed wojną wykorzystywana była w trakcie szkoleń lotniczych. Ćwiczyli na niej piloci i skoczkowie spadochronowi. Dziś można ją jedynie podziwiać z terenu pobliskiego parku im. Tadeusza Kościuszki.     

Jeszcze 20 lat temu Katowice jawiły się Polakom jako szare, smutne zapracowane miasto. Zero zabawy, zero atrakcji. Dziś Katowice to nowoczesne budynki, oryginalne knajpki i restauracje, odrestaurowane kamienice i o dziwo, mnóstwo zieleni i deptaków Teraz miasto nabrało kolorytu i uśmiechu. A panująca tu atmosfera, także dzięki mieszkającym tu ludziom, zachęca do zwiedzania. Co warto zobaczyć w Katowicach?

• Nikiszowiec. Obecnie jest jedną z popularniejszych atrakcji turystycznych Katowic. Pięknie odnowione budynki, liczne wydarzenia kulturalne, sklepiki i knajpy przyciągają mnóstwo turystów. Tu znajduje się Galeria Szyb Wilson. Nikiszowiec znajduje się obecnie na Szlaku Zabytków Techniki. Dziś uznany jest za pomnik historii. Osiedle Nikiszowiec przez lata było robotniczą dzielnicą Katowic. W latach 1908-1918 osiedle wybudowano dla górników kopalni „Giesche”. Ten ogromny kompleks budynków z czerwonej cegły docelowo miał pomieścić około 5 tyś. pracowników z rodzinami oraz urzędników. Zaprojektowano całą infrastrukturę z kościołem, sklepami, restauracjami i zabudową mieszkalną w formie czworoboków z wewnętrznymi dziedzińcami. Nazwa pochodzi od szybu "Nickisch", wybudowanego w 1906 r.
• Muzeum Śląskie. Chociaż powstało w 1929 roku, Muzeum Śląskie to jeden z najnowocześniejszych obiektów tego typu. Za kilkanaście złotych, tyle złotówek zapłacisz za bilet wstępu, zobaczysz dzieła najlepszych polskich malarzy: Józefa Chełmońskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki czy Stanisława Wyspiańskiego. 14 m pod powierzchnią terenu, gdzie zlokalizowane jest muzeum – obszar po kopalni – znajdują się galerie, wystawy, audytorium, biblioteka, kącik edukacyjny dla dzieci. A ze starego kopalnianego szybu „Warszawa II” rozpościera się najpiękniejsza panorama na Katowice.  
• Galeria Szyb Wilson. To wszechstronne, na wskroś nowoczesne – galeria mieści w starym szybie kopalni Wieczorek –ukierunkowane na sztukę wszelaką miejsce na mapie Katowic. Znajdziesz tu prace młodych zdolnych artystów, albo posłuchasz muzyki na żywo. Galeria szyb to największa prywatna galeria na świecie. 
• Katowicki Spodek. Slash, Leonard Cohen, Rammstein, Green Day, Metallica… to nieliczne z gwiazd światowej muzyki, które zagrały na scenie tej największej w regionie hali widowiskowo-sportowej. To właśnie tu odbywają się największe imprezy sportowe, a na co dzień funkcjonuje tu basen i lodowisko. Jeśli lubisz być tam, gdzie dzieją się rzeczy wielkie, nie możesz tak po prostu pominąć Spodka.   
• Stary Cmentarz Żydowski w Katowicach. Przy ul. Kozielskiej 16 w Katowicach znajduje się nietypowy pomnik historii i ofiar holocaustu wpisany do rejestru zabytków. To stary żydowski cmentarz z ponad 1400 macewami. Przetrwał tam także w dość dobrym stanie dom przedpogrzebowy. Wstęp na teren cmentarza jest płatny. 
• Pomnik Powstańców Śląskich. Trzy orle skrzydła wzniesione ku niebu – to jeden z charakterystycznych symboli miasta. Pomnik, który mieści się w centrum miasta, tuż obok Spodka. Symbolizuje trzy śląskie powstania i czynną walkę mieszkańców  o przyłączenie Śląska do Polski.
• Katowicki Szlak Moderny. Ciekawa trasa turystyczna, na którą składa się 17 przystanków. Każdy z nich to unikatowy budynek, zarówno mieszkalny, jak i użyteczności publicznej. Łączy je jedno czas powstania w okresie międzywojennym. To właśnie w Katowicach powstały pierwsze modernistyczne budynki (beton + szkło) oraz monumentalne wieżowce, dzięki którym miasto zyskało tytuł „polskiego Chicago”.
• Katowice City Center. To współczesne, nowoczesne podejście do zagospodarowania przestrzeni miejskiej. Katowickie centrum zostało przeprojektowane na wzór nowoczesnych metropolii. Na Katowickie City Centrum składa kilka stref: Rynek, Spodek i Centrum Kongresowe, ulica Mariacka z deptakiem i licznymi knajpkami. To gościnna przestrzeń, która oferuje swoim mieszkańcom i przyjezdnym fajne miejsca dostosowane do odpoczynku, spotkań ze znajomymi, spacerów. Każda z nich  zachwyca nowoczesną architekturą, użytecznością oraz fantastycznym wyglądem.
   

Gdzie wypoczywają Ślązacy, kiedy nie oddają się ciężkiej pracy? W  Beskidzie Śląskim – dotyczy to turystyki letniej oraz zimowej – głównie w Ustroniu, Wiśle oraz Brennej. Region obfituje też w kilka zamków i pałaców, które stanowią świetny cel wypadów weekendowych, jak np. zamek piastowski w Gliwicach, w Rybniku, Pałac w Mosznej, czy Zamek w Pszczynie. Przez polską część Górnego Śląska przebiega Szlak Architektury Drewnianej oraz Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. Pomimo stricte przemysłowego charakteru województwa znajdziemy tu liczne parki krajobrazowe:

• Stobrawski Park Krajobrazowy
• Park Krajobrazowy Góra Świętej Anny
• Park Krajobrazowy Góry Opawskie
• Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego
• Park Krajobrazowy Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich
• Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą. 

Planując podróż na śląskie tereny warto rozważyć, co chcemy zobaczyć. Często zwiedzanie determinuje czas lub fundusze. Czasem nie chcemy zbytnio oddalać się od bazy noclegowej, by nie spędzać wolnego czasu w ciągłej podróży. Czasem zaś wręcz przeciwnie, budzi się w nas pasja podróżnika i mamy ochotę na więcej. Wówczas proponujemy udać się na Szlak Orlich Gniazd samochodem – co warto zobaczyć? 

Jakie jeszcze rozrywki oferuje najbliższa okolica stolicy Śląska. Jakie znajdziemy atrakcje w pobliżu Katowic?

• Palmiarnia w Gliwicach. Palmiarnia usytuowana przy ulicy Aleksandra Fredry w Gliwicach, na terenie parku im. Fryderyka Chopina. To idealnie miejsce na szare zimne dni. W palmiarni wśród egzotycznych roślin i zwierząt oderwiesz się od codzienności i przeniesiesz się w ciepłe kraje. Budynek palmiarni to nowoczesna konstrukcja architektoniczna. Rośnie w nim ponad 5600 roślin, a najstarsze okazy mają ponad 150 lat! Palmiarnia jest podzielona na pięć pawilonów tematycznych. W pierwszych czterech, oprócz egzotycznych roślin, znajdują się również terraria z gadami, akwaria z żółwiami i płaszczkami, klatki z egzotycznymi papugami i kanarkami oraz terrarium z liśćcami. Ostatni to pawilon akwarystyczny.
• Tyskie Browarium. Muzeum funkcjonujące do 2010 pod nazwą „Tyskie Muzeum Piwowarstwa”, znajduje się w Tychach przy ul. Katowickiej 9 na terenie Tyskich Browarów Książęcych, w odnowionym budynku kościoła ewangelickiego z 1902. To propozycja dla pełnoletnich osób, które chcą poznać historię tego miejsca, a także zobaczyć jak współcześnie produkuje się piwo. Od niedawna browar można zwiedzać nocą. Zaś przewodnicy wcielają się w historyczne postaci związane z Tyskim Browarium.
• Legendia – Śląskie Wesołe Miasteczko w Chorzowie. To jeden z najbardziej znanych lunaparków w Polsce. To obowiązkowe miejscówka do odwiedzenia, dla wszystkich amatorów szaleństwa i dobrej zabawy. Nie tylko poniżej 18 roku życia. Wstęp do lunaparku jest płatny, ale Park Śląski zwany płucami Górnego Śląska, w którego obrębie leży Legendia, można zobaczyć za darmo.
• Kopalnia Guido w Zabrzu. To jedna z obowiązkowych atrakcji podczas śląskiej peregrynacji. Zwiedzającym udostępnione są dwa poziomy kopalni 170 m i 320 m. Nowością jest Górnicza Szychta, gdzie s stroju górnika doświadczyć można namiastki ciężkiej pracy górnika. Tutaj wszystko jest bardziej realne, dzięki byłym górnikom, którzy są dla turystów przewodnikami. To od nich usłyszymy prawdziwe górnicze opowieści i anegdoty dotyczące trudów górniczej pracy pod ziemią. Efekt wzmacniają multimedia i efekty dźwiękowe. Kwintesencją wycieczki może być odwiedzenie podziemnej restauracji, gdzie napijemy się kawy, herbaty lub piwa. A na górniczym chodniku można zagrać w golfa….
• Zabytkowa Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach. W 2017 roku podziemia kopalni zostały wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Szlak udostępniony dla turystów ma długość 1740 m i łączy ze sobą trzy szyby górnicze: Anioł, Żmija i Szczęść Boże. Największą atrakcją jest przepływ łodziami pomiędzy przystaniami, które znajdują się przy szybach.
• Zamek w Toszku. Toszecki zamek, prawdopodobnie pochodzi z X w. Rekonstrukcję przeprowadzono współcześnie. Jest trochę niedocenionym zabytkiem Górnego Śląska. Aktualnie na terenie mieści się Centrum Kultury „Zamek w Toszku” oraz kawiarenka, w której można zjeść ciasto, wypić kawę lub piwo. Wewnętrzny dziedziniec zachęca do odpoczynku całe rodziny. 
• Sztolnia Królowa Luiza. Ponad kilometrowy spływ łodzią podziemnymi, wąskimi korytarzami, zwieńczony spacerem pod miastem to intersujący sposób na zwiedzanie kopalni. Takie atrakcje, prócz wiedzy o dawnym i tym bardziej współczesnym górnictwie, oferuje katowicka sztolnia. Opowieści przewodnika o pracy górników i zagrożeniach, z którymi się w niej mierzyli, do tego ciasne korytarze, ciemność, brak drogi ucieczki… to wszystko działa na wyobraźnie i lepiej ilustruje codzienny trud górniczej pracy.
   

Jak dojechać do Katowic? Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest dobrze skomunikowana z resztą kraju. Z Zachodu, jak i ze Wschodnich terenów dojedziemy do Katowic bezpośrednio autostradą A4. Z Warszawy, przez Łódź i Częstochowę do śląskiej stolicy poprowadzi nas nitka A1. Możemy też wybrać trasę szybkiego ruchu S7 i kierować się na Radom. Z zachodniopomorskiego najszybciej na Śląsk doprowadzi nas nowa S3, z której następnie przeskoczyć musimy na A4. Poznaniacy mają do wyboru dwie trasy: albo S5 przez Wrocław, albo A2 i A1 przez Łódź. Alternatywą dla podróżnych jest pociąg lub samolot. Katowice posiadają swoje lotnisko, na którym działa wypożyczalnia samochodów Katowice lotnisko Kaizen Rent. Auto wynająć możesz też w mieście w wypożyczalni samochodów Katowice.  

Dobrze też wiedzieć planując wyprawę w te strony, gdzie będziemy parkować. W ścisłym Centrum Katowic, tzw. Katowickiej Strefie Kultury, za postój auta musimy zapłacić. 
Strefa płatnego parkowania podzielona jest na dwie części – Śródmieście oraz Ceglana-Wita Stwosza, znajdującą się na południe od centrum miasta. 

Poza wyznaczoną strefą znajdują się darmowe miejskie parkingi oraz prywatne parkingi płatne strzeżone i niestrzeżone. Gdzie znajdziemy darmowe strefy parkowania?

• Pierwszym darmowym parkingiem, w samym centrum miasta jest plac przed Superjednostką.
• Kolejny parking mieści się na ulicy prof. Waleriana Pańki.
• Następne darmowa miejsca postojowe znajdziemy pomiędzy ul. Ks. Stanisława Maślinskiego i ul. Świętego Pawła.
• Parking przy Placu Sejmu Śląskiego.
• Parking w centrum handlowym Galeria Katowicka – bezpłatne pierwsze dwie godziny.
• Parking w centrum handlowym Supersam – darmowa pierwsza godzina. 

Standardowa stawka w Katowicach to 3 zł za pierwszą godziną postoju.