Szlakiem drewnianych kościołów regionu Kozła

Szlak kościołów drewnianych Regionu Kozła ma charakter typowo edukacyjny. Na jego trasie znajdują się trzy drewniane, gotycko-renesansowe kościółki, które urzekają prostotą bryły i kontrastującym z nią bogactwem wnętrz. Szlak liczy zaledwie 23 km i prowadzi przez niewielkie miejscowości o swojsko brzmiących nazwach: Klępsk, Kosieczyn i Chlastawę. W zależności od tego, ile mamy czasu, trasę możemy pokonać pieszo, rowerem lub samochodem. 

Gdy zdecydujesz się na ostatni wariant podróżowania, idealne auto, dopasowane do twoich potrzeb, dostaniesz w wypożyczalni samochodów w Zielonej Górze. Zatankowany do pełna samochód, przygotujemy specjalnie dla Ciebie: potrzebny Ci fotelik dla dziecka, nawigacja GPS a może dodatkowe zabezpieczenie? Mamy to! Dostępne udogodnienia i potrzebne dodatki skonfigurujesz w panelu rezerwacji na naszej stornie www.
 

Zrębowe, szkieletowe, mieszane… drewnianych kościółków w województwie lubuskim jest tak wiele, jak wiele różnych konstrukcji reprezentują. Ta pokaźna grupa świątyń, których naliczono blisko 60, zlokalizowana jest głównie w północnej i środkowej części  województwa. Ich wyjątkowe walory, artystyczne, historyczne i naukowe przyciągają coraz liczniej turystów z różnych regionów Polski. Również takich jak Małopolska czy Podkarpacie, które także mogą poszczycić się podobnymi do lubuskiego szlakami sakralnej architektury drewnianej. 

Jednak najbardziej słynne kościoły to właśnie te, które leżą na szlaku kościołów drewnianych Regionu Kozła. I choć stanowią zaledwie niewielki odsetek sakralnych budowli, jakimi mogłoby poszczycić się lubuskie, to właśnie o tych trzech perełkach usłyszał świat. A wszystko dzięki grupie zapaleńców, działających w Stowarzyszeniu gmin Regionu Kozła. To ich starania sprawiły, że trasa była nagradzana między innymi w plebiscycie miesięcznika National Geographic Traveler. 

• Renesansowy Kościół w Klępsku. 

Kościół filialny pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Klępsku to najstarszy obiekt na szlaku drewnianych kościołów. Wybudowano go w latach 1367-1377 dla społeczności katolickiej. Taką funkcję pełnił przez niemal 300 lat.  Około roku 1614, gdy przez Europę szła fala reformacji, kościół został przemianowany na zbór ewangelicki. W tej formie służył okolicznym protestantom aż do zakończenia II Wojny Światowej. 

Jeśli chodzi o bryłę kościoła jest ona jednonawowa z węższym prezbiterium i posiada dobudowaną wieżę o konstrukcji słupowej oraz murowaną zakrystię (konstrukcja szachulcowa, czyli tzw. mur pruski). Wnętrze tej budowli sakralnej reprezentuje styl gotycko-renesansowy. Najstarszym elementem wyposażenia jest wykonany około 1500 roku ołtarz w formie tryptyku, którego głównym motywem jest rzeźba Madonny z Dziecięciem. Mniej więcej 100 lat później, ok. 1613 roku we wnętrzu kościoła powstały malowidła ścienne przedstawiające Sąd Ostateczny oraz sceny ze Starego i Nowego Testamentu. 

Poza zapierającymi dech w piersiach freskami, których łącznie naliczono 117, największe zainteresowanie i ciekawość zwiedzających wzbudza rzeźba Marcina Lutra umieszczona na ambonie.

W 2017 r. kościół w Klępsku został uznany za Pomnik Historii.

• Kościółek drewniany w Chlastawie. 

Kościół filialny pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chlastawie wzniesiono w 1637 roku jako zbór protestancki, w miejscu wcześniejszej kaplicy katolickiej, która została podpalona przez zwolenników reformacji. Fundatorem nowego kościoła był ówczesny właściciel wsi, pochodzący z Czech, Radislaw Miesitschek, który nie szczędził grosza na rozbudowę i unikatowe wyposażenie świątyni. Zbór pozostawał w rękach protestanckich do czasów II Wojny Światowej, a po wojnie przejęli go katolicy. 

Dziś świątynię uznaje się za zabytek klasy „0”. Kościół wraz z dzwonnicą, pełniącą jednocześnie funkcję bramy, dobudowaną w latach późniejszych, i dawnym cmentarzem tworzy przepiękny zespół sakralny. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie gruntowny remont przeprowadzony na początku ubiegłego stulecia przez dziedzica Chlastawy. To on zastawił majątek, by ratować upadający kościół, poszedł nawet o krok dalej i rozbudował go o wieżę z zegarem wzorowaną na kościele w Krowiarkach. W latach 80. odnowiono XVII wieczną polichromię przedstawiającą sceny Sądu Ostatecznego. Niestety główny ołtarz nie zachował się do czasów obecnych.

• Drewniany Kościół w Kosieczynie.

Kościół Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kosieczynie najprawdopodobniej powstał około roku 1389, choć pierwsze pisemne wzmianki pochodzą z lat 1406-1408. Fundatorami kościoła byli właściciele wsi – rodzina Samsonów. Uważa się, że kościółek w Kosieczynie jest po kościele w Tarnowie Pałuckim drugim co do starszeństwa drewnianym kościołem na ziemiach polskich. Został wzniesiony na rzucie prostokąta. Zakrystię dobudowano njpewniej w wieku XVII, podobnie jak drewnianą wieżę. Świątynia była wielokrotnie rekonstruowana.

Jeśli chodzi o zachowane wewnątrz najcenniejsze eksponaty, na szczególną uwagę zasługują: gotycka rzeźba Piety, renesansowa ambona i barokowy ołtarz. Zobaczymy też obraz Matki Boskiej z dzieciątkiem oraz dwóch apostołów Szymona i Judy Tadeusza, patronów świątyni.  W krypcie pod ołtarzem głównym pochowany jest ostatni dziedzic Kosieczyna. 

Pamiętaj! Aby zwiedzić wnętrza zabytkowych drewnianych kościołów ze szlaku Regionu Kozła najlepiej skontaktować się telefonicznie lub mailowo z proboszczami poszczególnych parafii. Świątynie ze względów na swoją wartość artystyczną i historyczną są zamykane. Zwykle na drzwiach budynków znajdziemy numery kontaktowe, także do przewodników, którzy chętnie opowiedzą nam historię świątyń i ich wiernych. Szansa na zwiedzanie kościółków od środka, nadarza się zwykle w niedziele, przed lub po mszach świętych. 

Szlak Kościołów Drewnianych Regionu Kozła jest częścią dłuższego szlaku turystycznego: „Drewniane kościoły szlakiem sztuki. Poznań – Zielona Góra”.
 

Jako, że Szlak Kościołów Drewnianych Regionu Kozła to krótka trasa, szkoda nie wykorzystać sytuacji, i nie zwiedzić najbliższej okolicy. Lubuskie to bardzo malownicze województwo, najbardziej zalesione w kraju, z wieloma pięknymi akwenami wodnymi. 

1. Zielona Góra – Pomnik Bachusa i Zielonogórskie Bachuski, Park Winny i Palmiarnia w Zielonej Górze, Centrum Nauki Keplera – Planetarium Wenus i Centrum Przyrodnicze, Zielonogórski deptak, Filharmonia Zielonogórska, Ogród Botaniczny z Mini ZOO w Zielonej Górze, Wzgórza Piastowskie w Zielonej Górze.
2. Łagów i Jezioro Łagowskie, Świebodzin i Pomnik Chrystusa Króla, Sulechów, Zbąszyn i Jezioro Błędno.
3. Przemęcki Park Krajobrazowy wraz z jego kajakowym wodnym Szlakiem Konwaliowym, który łączy 19 jezior. Start we wsi Przemęt. Więcej o tym raju dla wodniaków pisaliśmy w artykule Spływy kajakowe w Polsce – Gdzie warto się wybrać?
    

Mieszkańcy Zielonej Góry, stolicy województwa lubuskiego mają do Regionu Kozła rzut beretem. Przejechanie całej trasy (70,7 km) w jedną stronę zajmie nam, bez specjalnego pośpiechu i korków, zaledwie 1 godz. 11 min. Wystarczy, że będziemy kierować się na Sulechów, cały czas prosto, drogą wojewódzką oznaczoną nr 304. Za Sulechowem trasa łączy się z drogą krajową nr 32. Tuż przy drodze głównej znajduje się kościół w Klępsku – nie można go przeoczyć. Z Klępska należy kierować się w stronę Zbąszynka, z prawej strony zostawiamy za sobą Babimost, i jedziemy dalej prosto. Następnie z DW nr 304 zjeżdżamy na drogę DW nr 302 do Kosieczyna. Tam znajduje się drugi z kościołów na szlaku. Po zwiedzeniu Kosieczyna, należy kontynuować podróż drogą nr 302. Od Chlastawy, gdzie znajduje się ostatni z kościołów na szlaku, dzielą nas już niecałe 3 kilometry.