Zmiany w przepisach ruchu drogowego 2024 – na co zwracać uwagę?

Zmiany w przepisach o ruchu drogowym najczęściej powiązane są, ku trwodze kierowców, z podwyżkami kar i mandatów. Nie inaczej będzie w roku 2024. Właściciele samochodów muszą się przygotować, że po kieszeni mogą dostać, nawet nie wsiadając za kółko. Zaktualizowane przepisy jak, chociażby te o ubezpieczeniu od odpowiedzialności cywilnej (popularnie zwane OC), będą uczyć kierowców terminowości. A za niedopilnowanie tychże — karać. W dodatku dosyć srogimi obciążeniami finansowymi.

Jak powszechnie wiadomo, OC to skrót od „odpowiedzialności cywilnej”. W kontekście ruchu drogowego oznacza ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego. Tego typu polisa jest obowiązkowa w wielu krajach, w tym w Polsce. W skrócie, ubezpieczenie OC ma na celu zabezpieczenie właściciela pojazdu przed kosztami finansowymi związanymi z ewentualnymi szkodami wyrządzonymi przez jego pojazd.

Kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia samochodu zmieniają się wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę. Wspomnianych podwyżek na rok 2024 rząd zaplanował aż dwie. Kierowców nie powinien więc dziwić fakt wyższych opłat za brak OC od nowego roku. Ich wzrost zaplanowano w dwóch transzach. 

Niejednego kierowcę zaskoczyć może jednak skala podwyżek — w najwyższej kombinacji wzrośnie ona aż o 1930 zł. 

Od czego zależy wysokość kar?

Wysokość kar zależy od dwóch czynników, rodzaju pojazdu oraz długości przerwy w ciągłości ubezpieczenia. Co ważne, nawet za jeden dzień braku ciągłości ubezpieczenia OC można dostać karę. 

Osoby, które pozostawały bez ważnej polisy OC krócej niż 14 dni, zapłacą:

• 20% pełnej opłaty karnej – do 3 dni bez OC,
• 50% pełnej opłaty karnej – od 4 do 14 dni bez OC
• 100% opłaty karnej – powyżej 14 dni bez OC. 

Jeśli weźmiemy pod uwagę rodzaj samochodu, to rachunek jest prostszy do obliczenia. W przypadku samochodów osobowych za brak ubezpieczenia OC zapłacimy podwójną stawkę minimalnego wynagrodzenia za pracę (brutto), czyli 8480 zł. Właściciele ciężarówek, TIRów i autobusów będą do rachunku musieli dorzucić jeszcze trzecią pensję minimalną. Najmniejsze koszty poniosą właściciele motocykli i tzw. pozostałych pojazdów. W ich wypadku pełna opłata karna będzie stanowić równowartość jednej trzeciej płacy minimalnej.

Najlepiej zmiany w wysokości opłat karnych za brak OC obrazuje poniższa tabelka. ⬇️

➡️ Kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC za I-II Q

➡️ Kary za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC za III-IV Q

• Wzrost kar za nieprzerejestrowania auta w terminie. Pozostając w wątku rejestrowania samochodów – zmianie ulegną w tym roku również stawki kar przewidzianych za niedotrzymanie w/w terminów. Właściciele pojazdów, którzy nie złożą wniosku o rejestrację w terminie 30 dni, zapłacą karę 500 zł. Dla przedsiębiorców zajmujących się pośrednictwem w sprzedaży przewidziano karę 1000 zł. Jeśli zwłoka sięgnie 180 dni, kara wzrośnie do 1000 zł lub 2000 zł. Opłaty karne przewidziano również dla osób, które auta sprzedały i nie zawiadomiły starostwa o zbyciu pojazdu w odpowiednim terminie. Podlegają one karze pieniężnej w wysokości 250 zł.
• Badania psychologiczne dla kierowców 65+. Nowością w przepisach jest również zapis, który dotyczy kierowców powyżej 65 roku życia, którzy chcąc przedłużyć ważność prawa jazdy. Będą oni musieli odbyć obowiązkowe badania psychologiczne.
• Nowe paliwo w miejsce popularnej benzyny PB 95. Od 1 stycznia zniknęła nie tylko z pylonów, ale też z dystrybutorów paliwa popularna benzyna Pb95. Tak zwana E5 została zastąpiona przez E10, czyli paliwo ze zwiększoną ilością biokomponentów. Zamiast 5% będzie to 10%. Nie wszystkie samochody jednak są gotowe na takie rewolucje. Nim zatankujemy nowe paliwo, sprawdźmy, czy nas pojazd może być tankowany nowym paliwem. Informacje takie znajdziemy w instrukcjach obsługi naszych aut, na stronach producentów i wyszukiwarce pojazdów na stronie Ministerstwo Klimatu i Środowiska - https://e10.klimat.gov.pl. W najgorszym przypadku jesteśmy skazani na tankowanie pb98. 
• Konfiskata samochodu nietrzeźwego kierowcy. W nadchodzącym roku zacznie obowiązywać także nowelizacja kodeksu karnego, wprowadzająca możliwość skonfiskowania pojazdów należących do nietrzeźwych kierowców. Kiedy kierowca powinien bać się konfiskaty pojazdu? 
  • Jeśli spowoduje wypadek, prowadząc pojazd pod wpływem alkoholu;
  • Jeśli badanie krwi wykaże obecność alkoholu w organizmie kierowcy wysokości 1,5 promila;
  • Jeśli jest w stanie recydywy (czyli prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwości po raz kolejny w ciągu ostatnich 2 lat.)
• Automatyczne wyrejestrowanie pojazdów. Jak rozumieć tę nowelizację? Ma ona zapobiegać zjawisku martwych dusz, czyli samochodów niejeżdżących, a widniejących w systemie. Automatyczne usuwanie z systemu CEPiK dotyczyć ma pojazdów, które nie przeszły ważnego badania technicznego i nie posiadają ubezpieczenia OC od ostatnich 10 lat. Wyrejestrowany pojazd może być ponownie zarejestrowany. Zasada nie ma zastosowania do samochodów z kategorii historycznych oraz zabytkowych.
• Aktualizacja przepisów dotyczących odpłatnego przewozu osób. Kierowcy pojazdów służących jako taksówki będą musieli posługiwać się polskim prawem jazdy. Zagraniczny dokument nie będzie honorowany. Do 17 czerwca obcokrajowcy, którzy będą chcieli zachować dotychczasową posadę, będą zobowiązani wymienić dokument.  
• Obowiązkowe systemy bezpieczeństwa w nowych samochodach. Od 7 lipca 2024 r. producentów wszystkich nowych pojazdów obejmą regulacje w sprawie zwiększenia bezpieczeństwa ogólnego pojazdów. W praktyce oznacza to, że wszystkie nowe pojazdy będą obowiązkowo wyposażone w szereg zaawansowanych systemów wspomagania kierowców. Standardem staną się: czarna skrzynka rejestrująca parametry jazdy, asystent prędkości, system ostrzegający podczas cofania, system monitorujący zmęczenie kierowcy czy system awaryjnego hamowania.
• Powstanie stref czystego transportu w dużych miastach. Idea stref czystego transportu realizuje dwa podstawowe cele związane z zachodzącymi zmianami klimatu. Ma zmniejszyć emisję CO2 do atmosfery oraz rozładować natężony ruch uliczny. Oznacza to, że do centrów miast nie wjadą auta, które nie spełniają europejskich norm emisji spalin. W szerszej perspektywie zmiany te dotkną właścicieli starych pojazdów spalinowych. Pionierami SCT są Warszawa i Kraków. W tych miastach strefy mają wystartować w połowie roku.
• Zmiany w egzaminach na prawo jazdy. Od początku roku każdy egzaminowany potwierdzi swoją tożsamość mObywatelem. Elektroniczny dokument jest już oficjalnie honorowany przez WORD-y. 
• Podatek od aut spalinowych. Powinien pojawić się pod koniec 2024 r. i będzie płacony po zakupie auta używanego z napędem spalinowym. Na razie nieznane są kwoty podatku. Wiadomo jedynie, że im strsze auto, im wyższe przekroczenie norm emisji spalin — tym stawka podatku będzie wyższa. 

1. Komisja Europejska chce wprowadzenia obowiązkowego testu percepcji zagrożeń podczas egzaminu na prawo jazdy. Tym samym trudniej będzie zdać egzamin na prawo jazdy, jednak dopuszczeni do poruszania się po drogach kierowcy mają być lepiej przebadani i przygotowani na jazdę.
2. Europarlamentarzyści przedstawili pomysł obniżenia masy całkowitej dla kategorii prawa jazdy B z obowiązujących obecnie 3,5 do 1,8 tony. Powyżej tej masy własnej miałby obowiązywać nowa kategoria B+.
3. Światło białe — czwarty kolor na sygnalizacji świetlnej? Trójkolorowe sygnalizacje są używane od ponad 100 lat. Jednak amerykańscy naukowcy zaproponowali innowacyjne rozwiązania, mające wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa. Na chwilę obecną projekt ten jest w fazie badań. Jak miałoby to działać? Dodatkowe światło w sygnalizacji drogowej ma skrócić czas podróży i rozładować największe zatory na skrzyżowaniach. 

4. Europejska Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego (ETSC) nieustannie pracuje nad zaostrzeniem przepisów poprawiających bezpieczeństwo na drogach całej UE. Wiele z tych dodatkowych ograniczeń wymierzonych jest w młodych kierowców. Chodzi między innymi o: zakaz jazdy nocą, prowadzenie pojazdu tylko w towarzystwie doświadczonego kierowcy, zerowy limit alkoholu we krwi, zakaz przewożenia pasażerów.